Błąd medyczny, często nazywany też błędem lekarskim bądź błędem w sztuce lekarskiej, nie jest jednoznacznie zdefiniowany na gruncie prawa polskiego. Przepisy prawa regulujące zasady i tryb ustalania odszkodowania i zadośćuczynienia w przypadku błędów w sztuce lekarskiej tj. Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z dnia 6 listopada 2008 r. posługuje się bowiem ogólnym pojęciem „zdarzenia medycznego”.
Na gruncie wskazanej ustawy „zdarzeniem medycznym” jest:
- zakażenie pacjenta biologicznym czynnikiem chorobotwórczym,
- uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia pacjenta,
- śmierć pacjenta.
Powyższe może być następstwem niezgodnej z aktualną wiedzą medyczną diagnozą (jeżeli spowodowała ona niewłaściwe leczenie albo opóźniła właściwe leczenie, przyczyniając się do rozwoju choroby), leczeniem (w tym wykonania zabiegu operacyjnego),zastosowaniem produktu leczniczego lub wyrobu medycznego. Warto w tym miejscu zaznaczyć, że za błąd w sztuce lekarskiej lekarz może odpowiadać tylko jeśli błąd ten jest zawiniony (art. 415 KC).
Roszczeń z tytułu szkód spowodowanych błędami w sztuce lekarskiej, można dochodzić na drodze:
- sądowego postępowania cywilnego,
- administracyjnego postępowania przed wojewódzkimi komisjami ds. orzekania o zdarzeniach medycznych,
- sądowego postępowania karnego.
W związku z tym, że odpowiedzialność cywilna jest odpowiedzialnością majątkową, poszkodowany z tytułu błędu lekarskiego może domagać się wypłaty stosownego odszkodowania, wypłaconego przez ubezpieczyciela lub szpital w związku ze zgłoszoną szkodą, a także zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (gdy w wyniku błędu lekarskiego pacjent doznał uszczerbku psychicznego czy innych szkód niematerialnych). W razie odmowy zapłaty lub braku odzewu ze strony placówki szpitalnej lub ubezpieczyciela, sprawę kieruje się do sądu cywilnego.
Odmiennie kształtuje się sytuacja w przypadku dochodzenia stosowanego odszkodowania w drodze administracyjnego postępowania przed wojewódzkimi komisjami ds. orzekania o zdarzeniach medycznych. Celem postępowania przed wojewódzką komisją jest ustalenie, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa, stanowiło zdarzenie medyczne. Osobą uprawnioną do złożenia wniosku do wojewódzkiej komisji jest pacjent, jego przedstawiciel ustawowy a także spadkobiercy pacjenta (w przypadku błędu w sztuce lekarskiej skutkującego śmiercią pacjenta).W postępowaniu wojewódzka komisja rozpatruje dowody przedstawione przez podmiot składający wniosek oraz kierownika podmiotu leczniczego prowadzącego szpital, z działalnością którego wiąże się wniosek, oraz ubezpieczyciela. Komisja, po rozpoznaniu sprawy, wydaje orzeczenie o zdarzeniu medycznym albo jego braku, wraz z uzasadnieniem, które to orzeczenie jest wiążące dla ubezpieczyciela.
W przypadku postępowania karnego, odpowiedzialność lekarzy sprowadza się najczęściej do odpowiedzialności z tytułu narażenia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, spowodowania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, naruszenia czynności narządu lub rozstrój zdrowia bądź nieumyślnego spowodowania śmierci. Wszystkie wymienione wyżej przestępstwa zagrożone są karą pozbawienia wolności. Jednakże, jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 lutego 2013 r., sygn. akt II KK 124/12 „Dla prawidłowego rozważenia odpowiedzialności karnej lekarza za przestępstwo przeciwko życiu i zdrowiu pacjenta niezbędne jest ustalenie: czy czynności lecznicze zostały wykonane zgodnie z zasadami wiedzy i sztuki medycznej, a więc czy lekarz dopuścił się błędów w sztuce lekarskiej; czy zachowaniem swoim naruszył obiektywny obowiązek ostrożności, a więc nie zachował należytej ostrożności; czy istnieje związek przyczynowy pomiędzy jego czynem (błędem, błędami) a powstałym skutkiem”.
Zapoznaj się z ofertą naszych adwokatów w Ostrołęce!