Wielkimi krokami zbliża się koniec roku kalendarzowego. Zgodnie z nowelizacją kodeksu cywilnego z lipca 2018 r. ustalone zostały nowe zasady ogólne przedawnienia roszczeń majątkowych. Jedną z głównych zmian jest norma, wedle której koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego. Co istotne, roszczenia nieprzedawnione w dniu nowelizacji podlegają nowym zasadom. Wydaje się więc,że listopad to dobry czas na zainteresowanie się czy przypadkiem nasze niewyegzekwowane należności nie ulegną przedawnieniu.
Na wstępie należy wskazać, że przytoczona reguła nie dotyczy roszczeń, których okres przedawnienia jest krótszy niż 2 lata. Taki termin może być przewidziany przez przepisy szczególne.
Przedawnienie jest instytucją prawa cywilnego, która ma na celu zapewnienie pewnej stabilności uczestnikom obrotu, a jednocześnie wyciągnięcie konsekwencji wobec wierzycieli, którzy nie dochodzą swoich należności. Wobec nieistnienia żadnego mechanizmu stan niepewności dłużnika mógłby trwać w nieskończoność.
Wagę omawianej instytucji można zobrazować w następujący sposób. Radca prawny w Ostrołęnce podejmując się analizy sprawy w pierwszej kolejności sprawdza czy dochodzone przez klienta roszczenie nie uległo przedawnieniu, w przeciwnym razie podejmując sprawę może narazić się na zarzut przedawnienia, a w konsekwencji przegrać proces.
Oprócz przytoczonej we wstępie zasady, zmianie uległy również terminy przedawnienia roszczeń. Obecnie zgodnie art.118 k.c. roszc0zenia przedawniają się z upływem lat 6 od dnia wymagalności, podczas gdy wcześniej okres ten wynosił lat 10. Jak chodzi o roszczenia związane z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia okresowe termin przedawnienia nie uległ zmianie i wynosi 3 lata od dnia wymagalności roszczenia.
W tym miejscu należy wskazać jakie działania wywołują skutek w postaci przerwania terminu przedawnienia. Zgodnie z art. 125 k.c. są to: każde czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwzięte bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia; a także wszczęcie mediacji oraz uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje.
Trzeba mieć na uwadze, że po każdym przerwaniu termin przedawnienia biegnie na nowo.
Ważnym określeniem gdy mówimy o przedawnieniu roszczeń jest termin wymagalności, od którego należy liczyć bieg przedmiotowego terminu. Wskazane pojęcie nie ma definicji ustawowej, jednak co do zasady terminem wymagalności roszczenia określamy dzień od kiedy możemy skutecznie dochodzić swoich roszczeń od dłużnika. Określenie tej daty nie zawsze jednak bywa proste, w szczególności, jeśli wymagalność roszczenia zależy od podjęcia określonej czynności przez uprawnionego lub obok określenia wymagalności pojawi się przykładowo pojęcie terminu płatności.
Jeśli posiadamy pewne od dawna nieuregulowane na naszą rzecz wierzytelności warto zwrócić się do prawnika przed końcem roku by pomógł ocenić czy nasze roszczenie jest jeszcze możliwe do wyegzekwowania lub doradził jakie kroki możemy podjąć w celu przerwania biegu przedawnienia oraz uporządkowania i zabezpieczenia naszych interesów.