Z uwagi na sytuację obecnie panującą w Polsce oraz na całym świecie większość przedsiębiorców zauważa znaczny spadek obrotów. Niestety, panująca epidemia może doprowadzić do zaistnienia niewypłacalności. Przedstawiciele przedsiębiorców oraz prawnicy proponują szereg różnych rozwiązań, które mogłyby uchronić przedsiębiorców przed negatywnymi skutkami epidemii, jednakże obecnie w Polsce nie zostało przewidziane zawieszenie zgłaszania wniosków o ogłoszenie upadłości z uwagi na nadzwyczajną sytuację, a zatem, warto zapoznać się z podstawowymi informacjami dotyczącymi upadłości.
Upadłość ogłaszana jest przez Sąd w postępowaniu upadłościowym, które wszczynane jest na wniosek przedsiębiorcy lub jego wierzyciela, w przypadku zaistnienia ustawowych przesłanek. Wszelkie przepisy dotyczące postępowania w razie stwierdzenia niewypłacalności znajdują się w Ustawie z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo Upadłościowe (Dz. U. 2003, nr 60, poz. 535, z późn. zm., dalej jako: „PrUpad”). Wyróżnia się następujące pozytywne i negatywne podstawy ogłoszenia upadłości:
1) niewypłacalność (art. 11 PrUpad);
2) brak majątku na zaspokojenie kosztów postępowania (art. 13 PrUpad);
3) wielość wierzycieli;
4) uprawnienie (legitymację) do złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 20
i in. przepisy PrUpad).
Jak wynika wprost z przepisów Ustawy Prawo Upadłościowe dłużnik jest obowiązany, nie później niż w terminie trzydziestu dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, zgłosić w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Niewypełnienie tego obowiązku w terminie stanowi podstawę do pociągnięcia podmiotu zobowiązanego do odpowiedzialności chyba, że nie można przypisać mu winy. Podstawowym jej rodzajem jest odpowiedzialność odszkodowawcza. Wysokość szkody za niezgłoszenie wniosku w ustawowym terminie, w przypadku dochodzenia odszkodowania przez wierzyciela niewypłacalnego dłużnika z tego tytułu, została określona w art. 21 ust. 3a PrUpad, który wprowadza domniemanie, iż szkoda ta, obejmuje wysokość niezaspokojonej wierzytelności tego wierzyciela wobec dłużnika.
Sąd może orzec również pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia osoby, która ze swojej winy, będąc do tego zobowiązana z mocy ustawy, nie złożyła w ustawowym terminie wniosku o ogłoszenie upadłości albo faktycznie zarządzając przedsiębiorstwem dłużnika, istotnie przyczyniła się do niezłożenia wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie (art. 272 PrUpad). Zakaz ten orzeka się na okres od jednego roku do dziesięciu lat.
Kodeks spółek handlowych (Dz. U. 2000, nr 94, poz. 1037, z późn. zm.) przewiduje natomiast odpowiedzialność karną wobec członków zarządu spółek handlowych lub likwidatorów w przepisie art. 586 k.s.h. Zaniechanie zgłoszenia wniosku o upadłość spółki handlowej, pomimo powstania warunków uzasadniających według przepisów upadłość spółki jest zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.
W przypadku zaistnienia przesłanek do rozpoczęcia postępowania upadłościowego, w celu uniknięcia niekorzystnych skutków prawnych, należy niezwłocznie złożyć w sądzie wniosek o ogłoszenie upadłości. Wymogi formalne i merytoryczne takiego wniosku oraz kolejne etapy postępowania upadłościowego zostaną pokrótce omówione w kolejnym artykule. Należy również podkreślić, że pomimo dosyć szczegółowych przepisów dotyczących procedury, właściwe i sprawne przeprowadzenie postępowania często powoduje liczne trudności. Z uwagi na to, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika już na początkowych etapach postępowania upadłościowego – zapraszamy do kontaktu
z prawnikami z Kancelarii Jankowski & Radomska Spółka Partnerska.