Ustawa z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2019 r., poz. 1469) wprowadziła ponownie do Kodeksu postępowania cywilnego postępowanie odrębne w sprawach gospodarczych. Zasady tego postępowania zostały ujęte w dziale IIA, znajdującym się w księdze I, tytule VII ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. 1964, nr 43, poz. 296, z późn. zm., dalej jako KPC). Od dnia 3 maja 2012 r., na skutek uchylenia ówczesnych przepisów o postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych (Dz.U. z 2011 r. Nr 233, poz. 1381), sprawy między przedsiębiorcami w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej poddano ogólnym regułom procesowym.
Szczególnie istotną, z punktu widzenia strony postępowania, zmianę wprowadza art. 4585 KPC. W świetle tego przepisu zaostrzono wymagania co go gromadzenia twierdzeń i dowodów w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Przepis ten służy realizacji postulatu efektywności i szybkości postępowania, który przyświeca postępowaniu w sprawach gospodarczych. Jest on również wyrazem kierowanego do przedsiębiorców oczekiwania podwyższonej staranności w zakresie prowadzonej przez nich działalności gospodarczej przy uwzględnieniu zawodowego charakteru tej działalności.
Zgodnie z zasadami systemu prekluzji dowodowej stosowanymi w postępowaniach w sprawach gospodarczych, obowiązkiem strony postępowania jest powołanie wszelkich twierdzeń i dowodów na poparcie swoich twierdzeń już w pierwszym piśmie procesowym, a zatem w pozwie w przypadku powoda oraz w odpowiedzi na pozew w przypadku pozwanego. Jeśli strona nie jest reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika termin, w którym powinna powołać twierdzenia i dowody, powinien zostać wyznaczony przez przewodniczącego.
Dodatkowy termin zarówno dla osoby, która korzysta z pomocy pełnomocnika, jak i dla strony działającej samodzielnie, może wyznaczyć przewodniczący w oparciu o art. 4585 § 3 KPC. Na podstawie tego przepisu przewodniczący, stosownie do okoliczności sprawy, może określić dodatkowy termin (sądowy) do powołania przez stronę twierdzeń i dowodów. Określenie tego terminu następuje z urzędu i jest stosowane, co do zasady, w wyjątkowych sytuacjach.
Jeżeli strona nie przedstawi w terminie wskazanym w przywołanych powyżej przepisach wszystkich twierdzeń oraz dowodów na ich poparcie, nie będzie mogła ich powołać na późniejszych etapach postępowania. Twierdzenia i dowody spóźnione, a zatem zgłoszone z naruszeniem przepisów art. 4585 § 1 – 3 KPC sąd ma obowiązek pominąć, a zatem będą one traktowane tak, jakby nie zostały zgłoszone.
Na korzyść stron działa jednak założenie, że wskazane powyżej przepisy nie mogą stanowić przeszkody w wyjaśnieniu okoliczności koniecznych do prawidłowego rozstrzygnięcia sporu. W oparciu o tę zasadę sąd może uwzględnić twierdzenia i dowody, jeżeli strona uprawdopodobni, że ich powołanie wcześniej nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku również należy przywołać wszelkie okoliczności ważne dla sprawy niezwłocznie. Przepis art. 4585 § 4 zd. 2 KPC przewiduje dwutygodniowy termin na powołanie "nowych twierdzeń lub dowodów". Termin ten biegnie od chwili, w której powołanie twierdzeń i dowodów stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania.
Dowody powołane przez strony, a nawet przeprowadzone przez sąd z naruszeniem zasad określonych w art. 4585 KPC przepisie nie mogą stanowić podstawy ustaleń faktycznych.
Z uwagi na to, że strona występująca z powództwem lub odpierająca zarzuty, często nie ma świadomości, które jakie dowody powinny zostać powołane na poparcie jej twierdzeń a także jakie fakty powinny zostać wskazane, warto skorzystać z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. W postępowaniach odrębnych w sprawach gospodarczych precyzyjne działanie jest szczególnie istotne, ponieważ jeśli strona nie przywoła w odpowiednim terminie wszelkich okoliczności ważnych dla sprawy, na dalszych etapach postępowania sąd może je pominąć. Ze względu na powyższe regulacje prawne, zapraszamy do kontaktu z adwokatami i radcami prawnymi z Kancelarii Jankowski & Radomska Sp. P., którzy udzielą pomocy w efektywnym dochodzeniu swoich praw.