Ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych wprowadza dla każdego posiadacza pojazdu mechanicznego –samochodu – obowiązek posiadania ważnego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, zwanego potocznie ubezpieczeniem OC. Kierowcy najczęściej decydują się również na zawarcie dobrowolnej umowy ubezpieczenia autocasco (AC), która ma chronić przed szkodą i kradzieżami pojazdu. Wątpliwości w przedmiocie obydwu ubezpieczeń mogą powstać w przypadku, gdy właściciel pojazdu zamierza go sprzedać i dotyczą one dalszego funkcjonowania ubezpieczeń w przypadku zbywanego samochodu.
W przypadku umowy ubezpieczenia OC, kwestię przejścia ubezpieczenia ze sprzedawcy pojazdu na kupującego regulują przepisy przytoczonej wyżej ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych. Art. 31 ust. 1 ustawy stanowi, iż w razie przejścia lub przeniesienia prawa własności pojazdu, czyli np. w przypadku sprzedaży pojazdu, którego posiadacz zawarł umowę ubezpieczenia OC, na nowego właściciela przechodzą prawa i obowiązki poprzedniego posiadacza wynikające z tej umowy. Sprzedawca nie może umowy ubezpieczenia OC wypowiedzieć, jak również nie otrzymuje zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia. O zwrot składki dotychczasowy właściciel może ubiegać się wyłącznie, kiedy kupujący złoży wypowiedzenie umowy OC.
Sprzedaż pojazdu wiążę się również z dodatkowymi obowiązkami dla sprzedawcy. Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy, dotychczasowy właściciel musi przekazać nabywcy polisę ubezpieczenia OC oraz powiadomić na piśmie zakład ubezpieczeń o fakcie dokonania sprzedaży pojazdu. Ustawodawca zakreśla dla sprzedawcy termin 14 dni na powiadomienie ubezpieczyciela o zmianie właściciela samochodu. Niedopełnienie tego obowiązku spowoduje, iż dotychczasowy właściciel będzie za zapłatę składki odpowiadał solidarnie z nowym. W praktyce oznacza to, iż ubezpieczyciel, nieświadomy istnienia nowego właściciela pojazdu, będzie mógł skutecznie dochodzić zapłaty składki od dotychczasowego właściciela, przy czym jeżeli kupujący uiści składkę, to sprzedawca jest zwolniony z obowiązku jej zapłacenia.
Sprawa wygląda inaczej w przypadku umowy ubezpieczenia AC. Jako, iż jest to umowa dobrowolna, której szczegółowe postanowienia nie są regulowane przepisami prawa, kwestia kontynuowania ubezpieczenia autocasco przez kupującego pojazdu jest uzależniona od zapisów Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (OWU) danego zakładu ubezpieczeń. Ogólną zasadą jest, że umowa ubezpieczenia autocasco wygasa wskutek jej rozwiązania z dniem zbycia pojazdu. Często w OWU można jednak znaleźć zapisy, umożliwiające nabywcy kontynuowanie umowy.
Niezależnie od tego, czy nowy właściciel samochodu będzie chciał umowę kontynuować, czy też nie, dotychczasowy właściciel może wystąpić do zakładu ubezpieczeń z wnioskiem o zwrot składki za ubezpieczenie AC. W przypadku, kiedy sprzedawca złoży taki wniosek, ubezpieczyciel dokonuje zwrotu składki za niewykorzystany okres ubezpieczenia, tj. za czas od dnia sprzedaży pojazdu, do końca okresu, na który umowa została zawarta. Zwrot składki w przypadku uprzedniej likwidacji szkody w AC zależy zaś od poszczególnych zapisów OWU, obowiązujących u danego ubezpieczyciela.
O ile więc sytuacja na gruncie umowy ubezpieczenia OC jest w sposób wyczerpujący uregulowana w przepisach prawa, o tyle decydujące znaczenie w przedmiocie umowy ubezpieczenia autocasco będą miały postanowienia OWU danego zakładu ubezpieczeń. Dlatego też, w przypadku powzięcia wątpliwości co do zapisów umowy, warto jest skorzystać z pomocy profesjonalnego prawnika, specjalizującego się w sprawach związanych z ubezpieczeniami pojazdów. Kancelaria prawna w Warszawie Jankowski & Radomska sp. p. zaprasza do kontaktu pod nr tel. 796 960 027 oraz adresem mailowym biuro@jrkancelaria.pl