Podczas postępowania w sprawach z zakresu prawa spadkowego często pojawia się problem, który uniemożliwia podjęcie dalszych czynności przez spadkobierców lub inne osoby zainteresowane – nie jest znana wartość i skład spadku. Do ich określenia, niezbędny jest spis poszczególnych składników majątkowych oraz oszacowanie ich wartości. Spis inwentarza sporządzany jest przede wszystkim w celu określenia zakresu odpowiedzialności spadkobiercy z tytułu długów spadkowych czy roszczeń o zachowek, gdyż pozwala na określenie wartości stanu czynnego spadku, która wyznacza granicę odpowiedzialności za długi spadkowe. Instytucja spisu inwentarza służy zatem ochronie praw związanych ze spadkobraniem.
Przepisy dotyczące postępowania w sprawie o spis inwentarza przewidują, że może ono przebiegać, co do zasady, na dwa różne sposoby. Po pierwsze, można wyróżnić tryb, w którym sąd na wniosek lub z urzędu wydaje postanowienie o sporządzeniu spisu inwentarza, a następnie postanowienie to podlega wykonaniu przez komornika. Drugi tryb polega na złożeniu wniosku bezpośrednio do komornika, który przystępuje wówczas do sporządzenia spisu i zawiadamia sąd spadku, który wydaje postanowienie w przedmiocie sporządzenia spisu inwentarza.
Osoby uprawnione do wystąpienia z wnioskiem o wszczęcie postępowania w przedmiocie spisu inwentarza zostały wymienione przez ustawodawcę. Co do zasady, może być to osoba, która uprawdopodobni, iż jest spadkobiercą, uprawnionym do zachowku lub zapisobiercą, albo wykonawcą testamentu, tymczasowym przedstawicielem lub wierzycielem mającym pisemny dowód należności przeciwko spadkodawcy. Posiadanie legitymacji do wystąpienia z wnioskiem stanowi warunek konieczny do rozpoznania wniosku – brak uprawnień powoduje jego oddalenie. Podczas sporządzania wniosku należy rozważyć czy istnieją inne osoby zainteresowane rozstrzygnięciem – to znaczy czy poza wnioskodawcą są podmioty, których praw dotyczy wynik postępowania. Wówczas istotne jest wskazanie ich jako uczestników we wniosku.
Wniosek o wszczęcie postępowania powinien spełniać warunki przewidziane dla pism procesowych, a zatem musi być sporządzony pisemnie, zawierać oznaczenie sądu, dane wnioskodawcy, tj. imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL. Przepisy przewidują również, że we wniosku należy zawrzeć żądanie, a także przytoczyć dowody na poparcie twierdzeń wnioskodawcy. Szczególnie istotne jest dokładne określenie spadku, którego ma dotyczyć spis inwentarza.
Z uwagi na to, że prawidłowe sporządzenie wniosku, który zostanie rozpoznany przez sąd, powoduje często liczne trudności, warto skorzystać z pomocy prawnika. Dobry adwokat lub radca prawny profesjonalnie przygotuje niezbędne dokumenty oraz złoży je w sądzie, co wpłynie na szybkie zakończenie sprawy. Prawnicy Kancelarii Jankowski & Radomska Sp. P. posiadają wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu spraw z zakresu prawa spadkowego obejmujących między innymi przygotowywanie wniosków dotyczących spisu inwentarza. Kancelaria Radców Prawnych i Adwokatów w Warszawie zaprasza do kontaktu w sprawach spadkowych pod nr telefonu 796 960 027.