Podstawową zasadą limitującą odpowiedzialność pracowników za szkody wywołane niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem obowiązków pracowniczych jest zasada adekwatności. Podobnie więc jak na gruncie prawa cywilnego, kodeks pracy stanowi, że odpowiedzialność pracownika pozostaje w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę i tylko w granicach normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.
Podstawową okolicznością ograniczającą odpowiedzialność pracownika za szkodę pracodawcy jest przyczynienie się pracodawcy bądź innej osoby do jej powstania lub zwiększenia.
Obiektywnie nieprawidłowe zachowanie pracodawcy lub osoby trzeciej, które miało wpływ na rozmiar szkody jak i jej powstanie daje podstawę do zmniejszenia zakresu odpowiedzialności cywilnej pracownika. Wyjątkiem od zasady ponoszenia odpowiedzialności za szkodę zgodnie z zasadą przyczynienia wprowadza art. 118 kodeksu pracy, zgodnie z którym w sytuacji gdy nie jest możliwe ustalenie stopnia winy i przyczynienia się poszczególnych pracowników do powstania szkody odpowiadają oni w częściach równych.
Pracownik nie odpowiada również za ryzyko związane z działalnością pracodawcy. Dla przykładu można wskazać, iż brak spodziewanych korzyści nie wyłącza ani nie ogranicza możliwości dochodzenia przez pracowników roszczeń o należne im wynagrodzenie za pracę niezależnie od przyczyn zaistniałego zjawiska. Powyższe znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądów powszechnych oraz Sądu Najwyższego.